NOK sản xuất đa dạng các linh kiện, tập trung vào các sản phẩm cao su dùng trong công nghiệp, sản phẩm tiêu biểu là phớt chắn dầu (Oil seal) chiếm khoảng 70% thị phần tại Nhật Bản và khoảng 50% thị phần trên thế giới. NOK Việt Nam là một trong những cơ sở sản xuất đã vừa mở rộng thêm nhà máy mới. Hãy cùng trò chuyện với Giám đốc Yoshida về chiến lược sắp tới.
Sản xuất vòng đệm (gasket) cho ô tô điện
―― Hãy cho chúng tôi biết về công việc kinh doanh của công ty ông.
Yoshida： Sản xuất phớt chắn dầu (Oil seal) và gioăng cao su tròn (O ring) là các sản phẩm chủ đạo của NOK. Phớt chắn dầu (Oil seal) là bộ phận ngăn chặn sự rò rỉ dầu từ đầu trục quay của các loại máy móc khác nhau như ô tô, xe máy.v.v, về cơ bản được cấu thành từ cao su, thép tấm và lò xo. NOK Việt Nam được thành lập vào năm 2004 và bắt đầu sản xuất phớt chắn dầu (Oil seal) vào năm 2005.
Gioăng cao su tròn (O ring) là vòng đệm hình khuyên, một bộ phận chặn nước, không khí từ bên ngoài vào và bịt kín chất lỏng lại. Sản phẩm này chỉ làm bằng cao su và được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp như: xe hai bánh, xe bốn bánh, máy móc xây dựng, máy móc nông nghiệp,v.v. Gioăng cao su tròn (O ring) bắt đầu được sản xuất vào năm 2007.
Khoảng 3/4 sản phẩm được xuất khẩu chủ yếu sang Nhật Bản, 1/4 còn lại dành cho thị trường nội địa Việt Nam. Tuy nhiên, phớt chắn dầu chủ yếu xuất khẩu sang Nhật Bản – nước có nhiều ô tô và bán tại thị trường nội địa Việt Nam – nơi có nhiều xe máy, mỗi nơi chiếm khoảng một nửa. Khoảng 90% gioăng cao su tròn (O ring) đang được xuất khẩu sang Nhật Bản.
―― Tháng 7 năm nay đã mở rộng nhà máy. Lý do là gì vậy?
Yoshida： Nhà máy được đặt tại Khu công nghiệp Amata, tỉnh Đồng Nai, khu sản xuất phớt chắn (Oil seal) dầu rộng khoảng 20.000 m2 và khu sản xuất gioăng cao su tròn (O ring) rộng khoảng 12.000 m2. Gần đây, chúng tôi đã đầu tư khoảng 3,5 tỷ yên để mở rộng khu sản xuất gioăng cao su tròn (O ring) thêm 12.000 m2, tổng cộng được 24.000 m2.
Việc mở rộng này đến từ các nguyên nhân như: phân tán sản xuất ra khỏi nước Nhật có nhiều thiên tai, ngăn chặn việc đứt gãy chuỗi cung ứng trong tình hình dịch Covid-19 lan rộng, vị trí và tính ưu việt của Việt Nam trong vai trò cứ điểm sản xuất, sự chuyển đổi lớn từ mô hình xe xăng sang EV (xe điện),v.v. Các bộ phận cấu thành xe điện thay đổi rất nhiều so với xe xăng.
Ví dụ, xe điện không có động cơ hoặc hộp số, do đó số lượng phớt chắn dầu (Oil seal) được sử dụng cũng giảm đi, nhưng các phớt chắn dầu (Oil seal) ở khung gầm như bộ giảm xóc,v.v. vẫn còn. Đối với gioăng cao su tròn (O ring) cũng tương tự.
Tuy nhiên, ngược lại, nhu cầu về vòng đệm (gasket) đối với xe điện ngày càng tăng. Vòng đệm là sản phẩm cao su giống như gioăng cao su tròn (O ring), khác là gioăng cao su tròn (O ring) giống như tên gọi, có tiết diện hình chữ O, thì vòng đệm (gasket) lại có nhiều hình dạng và có cấu trúc phức tạp. Ngoài gioăng cao su tròn (O ring), nhà máy mới cũng sẽ sản xuất vòng đệm đệm (gasket).
―― Các vòng đệm (gasket) được sử dụng ở các vị trí nào trong xe điện?
Yoshida： Xe điện có nhiều bộ phận hình hộp như pin, hộp điều khiển.v.v, bên trong các bộ phận này cần có vòng đệm đệm (gasket). Phớt chắn dầu (Oil seal) trong xe xăng có chức năng bịt kín dầu bôi trơn, nhưng vòng đệm (gasket) trong xe điện vừa yêu cầu phải bịt kín bụi, nước, v.v. vừa yêu cầu chống rung. Hình dung giống như việc đóng chặt nắp hộp bento (cơm hộp) vậy.
Số lượng sản xuất hàng tháng hiện tại là khoảng 7 triệu phớt chắn dầu (Oil seal) do hình dáng hơi phức tạp, cấu tạo bởi nhiều bộ phận và khoảng 30 triệu gioăng cao su tròn (O ring). Chúng tôi có kế hoạch nâng công suất sản xuất gioăng cao su tròn (O ring) lên khoảng 50 triệu chiếc trong ba năm tới. Đối với các vòng đệm (gasket) có hình dạng phức tạp, kích thước lớn và yêu cầu vật liệu mới, chúng tôi dự kiến sản xuất khoảng 2 triệu chiếc mỗi tháng trong ba năm tới.
Vào năm 2019, khi tôi được bổ nhiệm, tôi vẫn còn trong trạng thái mơ hồ về lịch trình chuyển đổi cụ thể, mặc dù tôi có thể dự đoán xu hướng đối với xe điện. Sau đó, Tesla tại Mỹ đã tăng thị phần, nhiều nhà sản xuất xe điện mới nổi ở Trung Quốc xuất hiện và các nhà sản xuất xe hơi thông thường bắt đầu tập trung nghiêm túc vào việc kinh doanh xe điện.
Mặt khác, ở châu Âu, có động thái hướng tới các quy định như cấm bán xe chạy xăng vào năm 2035, và các quốc gia đã bắt đầu hướng tới carbon trung tính. Xu hướng đối với xe điện đột nhiên trở nên chính thức, nhưng chuỗi cung ứng cho sản xuất hàng loạt xe điện vẫn chưa được thiết lập. Giai đoạn hiện tại là một bước ngoặt lớn.
Làm rõ các tiêu chí đánh giá
―― Đặc trưng của NOK Việt Nam được thấy trong NOK Group là gì?
Yoshida： NOK về cơ bản là sản xuất và tiêu thụ tại chỗ, chỉ bán trong nội địa quốc gia sản xuất. Điều này cũng đúng với Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc, Thái Lan và Indonesia. Tuy nhiên, chỉ có Việt Nam là xuất khẩu 73% sang Nhật Bản, đây là một ví dụ hiếm hoi trong NOK group.
Lý do cho điều này có thể là do chi phí lao động thấp, nhưng tôi tin rằng chúng tôi có một lực lượng lao động xuất sắc. Các sản phẩm của NOK được yêu cầu phải có cùng chất lượng trên toàn thế giới. Chúng tôi cũng trải qua các cuộc kiểm tra chất lượng của khách hàng, nhưng gần đây do ảnh hưởng của việc phải thu hồi xe bị lỗi nên việc kiểm tra cũng nghiêm ngặt hơn rất nhiều so với 40 năm trước khi tôi gia nhập công ty.
Mặt khác, rất khó để sản xuất giống hệt như Nhật Bản nếu ở quốc gia khác, vì vậy chúng tôi nhập khẩu nguyên liệu cao su quan trọng nhất từ Nhật Bản. Dù vậy, do sự khác biệt về chất lượng nước và khí hậu nên ngay cả khi các nguyên liệu thô có cùng công thức hóa học thì khi sản xuất hàng loạt tỉ lệ sản phẩm đạt yêu cầu cũng khác nhau, 99,99% (Nhật Bản) và 99,8% (nước ngoài).
Tuy nhiên, chúng tôi có thành tích sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm có chất lượng tương đương với Nhật Bản. Nhờ những cải tiến và chất lượng được xây dựng bởi những nhân viên Việt Nam trẻ tuổi, nghiêm túc với thái độ làm việc tốt. Tôi nghĩ rằng nhân viên Việt Nam của chúng tôi có mức độ trung thành cao đối với công ty.
Tôi muốn xây dựng một công ty mà nhân viên muốn làm việc lâu dài, vì vậy tôi đã giải thích điều này với mọi người khi tôi nhậm chức. Tuy nhiên, lương và phúc lợi cũng có giới hạn, vì vậy tôi nghĩ cần cân bằng giữa văn hóa doanh nghiệp và các mối quan hệ tin cậy.
―― Ông đã xúc tiến công việc như thế nào?
Yoshida： Trong hai tháng đầu tiên nhậm chức, tôi đã hỏi mọi người ở cấp Trưởng bộ phận trở lên xem họ có yêu cầu cải tiến nào không và họ có đề xuất gì không. Ví dụ, có ít nhà vệ sinh, khó sử dụng. Chúng tôi đã thực sự kiểm tra và cải tạo, tăng số lượng và tăng tỷ lệ nhà vệ sinh kiểu phương Tây. Ngoài ra, không có nhà ăn trong khu nhà sản xuất gioăng cao su tròn (O ring), do đó phải đến khu nhà sản xuất phớt chắn dầu (Oil seal). Vì phải mất thời gian di chuyển và thời tiết mưa ẩm ướt nên chúng tôi đã xây dựng một nhà ăn tạm thời trong khu nhà sản xuất gioăng cao su tròn (O ring). Phụ cấp (cho vị trí quản lý thấp nhất) xưa giờ không được tăng hay quy định trưởng bộ phận không nhận được phụ cấp ca đêm cũng được thay đổi, cải thiện.
Chúng tôi không thể làm tất cả mọi thứ cùng một lúc vì rất tốn kém. Tuy nhiên, làm việc ở nước ngoài, điều quan trọng là phải làm rõ “thước đo (tiêu chí để đánh giá)”, và tôi tự bắt buộc mình phải công bằng với tất cả mọi người.
Công ty của chúng tôi có khoảng 2.000 nhân viên, và khoảng 50 người trong số họ đang giữ các vị trí quản lý, chẳng hạn như phó trưởng bộ phận hoặc cao hơn, từ khi tôi nhậm chức đến nay chỉ có hai người trong số họ nghỉ việc. Lý do là muốn tự kinh doanh, vì vậy tôi tin rằng những suy nghĩ của chúng tôi đang được truyền tải đến nhân viên.
―― Kế hoạch tương lai của ông là gì?
Yoshida： Xem xét hiệu quả sản xuất, chúng tôi đang thúc đẩy bán tự động hóa và tự động hóa một cách có hệ thống tại nhà máy. Thế mạnh của chúng tôi ở đây là khả năng tự sản xuất. Bộ phận công nghệ sản xuất chế tạo thiết bị sản xuất và hoàn thiện nó với giá chỉ bằng một nửa ở Nhật Bản. Kết quả là chúng tôi đã có thể tiết kiệm hàng trăm triệu yên ngay cả khi chỉ là nhà máy mới.
Nhà máy mới cũng sẽ thúc đẩy việc sử dụng CNTT, và sẽ lắp đặt các cổng nhận dạng khuôn mặt tự động ở lối ra vào của nhân viên, không chỉ để giảm tắc nghẽn ở lối đi, tăng cường an ninh, mà còn ghi nhận giờ bắt đầu và giờ kết thúc công việc, từ đó liên kết đến hệ thống tính lương tự động. Tại nhà ăn của nhân viên, chúng tôi giảm tổn thất do thức ăn thừa mứa bằng cách đăng ký thực đơn trước ba ngày. Trên thực tế, các hệ thống này cũng do công ty tự làm.
Một số ý kiến cho rằng người Việt còn mập mờ khi trả lời có / không và không tuân thủ luật lệ giao thông. Tuy nhiên, nếu chúng ta đưa ra các quy định hợp lý mà họ có thể tán đồng thì họ sẽ tuân thủ chúng lâu dài và kỹ năng sẽ được nâng lên. Và tôi có lòng tin chắc chắn về điều này.
