United Insurance Company of Vietnam (UIC) là công ty con của Sampo Japan Nipponkoa Insurance (Sompo Japan). Một công ty bảo hiểm phi nhân thọ lâu đời tham gia vào thị trường Việt Nam từ năm 1997, hiện đang có kế hoạch nhắm đến bảo hiểm cá nhân. Hãy cùng trao đổi với Giám đốc Taketoshi Nagaoka.
Hướng đến “Bảo hiểm điện thoại thông minh” cho khách hàng cá nhân
―― Hãy cho chúng tôi biết về nội dung kinh doanh của công ty ông.
Nagaoka: Công ty chúng tôi được thành lập vào năm 1997 dưới hình thức liên doanh với công ty Bảo hiểm Bảo Minh, một công ty bảo hiểm lớn của Việt Nam. Sau đó, đầu tư vào công ty KB Insurance của Hàn Quốc, nhưng Sompo Japan nắm quyền quản lý. Công ty có chi nhánh tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, với khoảng 160 nhân viên trên toàn quốc.
Số lượng khách hàng nhiều nhất là các công ty Nhật Bản chiếm khoảng 50%, các công ty Hàn Quốc chiếm khoảng 25%, còn lại là các công ty Việt Nam. Doanh thu chiếm nhiều nhất thuộc về Bảo hiểm cháy nổ cho các công ty, đặc biệt là hình thức bảo hiểm rủi ro toàn diện bao gồm tòa nhà, máy móc thiết bị,v.v.
Đối với các công ty bảo hiểm, uy tín là điều quan trọng nhất. Tôi nghĩ một trong những thế mạnh của công ty chúng tôi là có các dịch vụ chất lượng tiêu chuẩn Nhật Bản và có uy tín nhờ việc rót vốn của tập đoàn Sompo Nhật Bản. Ngoài ra, công ty chúng tôi cũng cung cấp các dịch vụ quản lý rủi ro gắn liền với bảo hiểm như: chẩn đoán rủi ro, chẩn đoán phòng chống thiên tai.v.v. Ví dụ: các kỹ sư của chúng tôi có thể đến thăm nhà máy hoặc văn phòng các công ty để tìm hiểu và tư vấn, chẳng hạn như: chỗ này cần gắn thêm cửa thoát hiểm (cửa chống cháy) để có thể giảm thiểu rủi ro xuống thấp khi lửa cháy lan lúc hỏa hoạn.
Đây là dịch vụ có nhiều thành tựu ở Nhật Bản nhưng ít thấy có ở các công ty bảo hiểm Việt Nam. Do có thể giúp ngăn ngừa sự cố và giảm phí bảo hiểm nên rất có lợi cho khách hàng.
―― Có nhiều khách hàng là công ty phải không?
Nagaoka: Khoảng 90% là các công ty, còn lại là khách hàng cá nhân. Bảo hiểm phi nhân thọ cá nhân của Việt Nam chiếm tỷ trọng lớn nhất là bảo hiểm ô tô, bảo hiểm y tế ngày càng phát triển do thu nhập tăng và nhu cầu khám chữa bệnh chất lượng tốt hơn.
Tại Nhật Bản, bảo hiểm cháy nổ do các cá nhân đứng ra mua rất phổ biến, ở Việt Nam từ giờ trở đi cũng đang dần tăng lên. Gần đây, do có nhiều người vay tiền ngân hàng để xây nhà nên chúng tôi có liên kết với ngân hàng từ khoảng 2 năm trước để quảng bá đến khách hàng cá nhân tham gia bảo hiểm cháy nổ.
Ngoài ra, công ty chúng tôi còn có sản phẩm bảo hiểm đặc trưng dành cho khách hàng cá nhân là bảo hiểm cho người chơi Golf, đối tượng là người nước ngoài sống và làm việc tại Việt Nam. Bảo hiểm cho các tai nạn trong quá trình chơi golf hay giải chúc mừng khi có cú đánh 1 gậy trúng lỗ (Hole in one), điều này rất phổ biến ở Nhật Bản, nhưng không có ở các công ty bảo hiểm Việt Nam.
Đối với bảo hiểm cá nhân, các công ty lớn trong nước có mạng lưới trên toàn quốc chắc chắn sẽ có lợi thế hơn. Vì vậy, chúng tôi đang nghĩ đến những sản phẩm mới đáp ứng nhu cầu của đa số người tiêu dùng. Thay vì chỉ cạnh tranh bảo hiểm ô tô và bảo hiểm y tế, chúng tôi muốn giành thắng lợi với bảo hiểm mà chúng tôi nghĩ là cần thiết cho cá nhân.
―― Đó là loại bảo hiểm nào?
Nagaoka: Một trong số đó là bảo hiểm điện thoại thông minh dành cho smartphone. Từ trước đã có rất nhiều khách hàng mong muốn có bảo hiểm cho smartphone như hư hỏng màn hình.v.v, nhưng có trở ngại khá lớn về đánh giá, kiểm tra nên vẫn chưa thể tiến hành được. Đặc biệt là rất khó nắm rõ được trạng thái máy móc của máy cũ, máy đang sử dụng, v.v, ngay cả việc xây dựng các điều khoản với máy mới thì cũng có rất nhiều hạn chế. Ngoài ra, các việc như kiểm tra, thẩm định sẽ tốn chi phí dẫn đến phí bảo hiểm cao hơn.
Điều trớ trêu của công ty bảo hiểm là sản phẩm càng có nhiều khách hàng yêu cầu thì càng khó thiết lập các điều khoản cùng có lợi cho các bên.
Tuy nhiên, sau khi thảo luận với Trụ sở chính Nhật Bản và Trụ sở khu vực Singapore, chúng tôi đã tạo ra một hệ thống có thể kiểm tra từ xa các chức năng của điện thoại thông minh hay các vết nứt trên bảng điều khiển.v.v, nên đã phát triển ra một sản phẩm bảo hiểm khả thi đối với khách hàng. Các việc như sửa chữa.v.v, sẽ được thực hiện tại các cửa hàng điện thoại liên kết trên toàn quốc.
Bảo hiểm điện thoại thông minh này sẽ được cung cấp với mức giá hợp lý trong thời gian tới. Đồng thời cũng có các sản phẩm online chi phí rẻ như: bảo hiểm y tế, bảo hiểm du lịch.v.v, nhằm đáp ứng nhu cầu của các khách hàng cá nhân.
Ngành bảo hiểm đang thay đổi
―― Hãy cho chúng tôi biết về ngành bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam.
Nagaoka: Trước khi đại dịch Covid-19 lan rộng, tăng trưởng của ngành này khoảng 12% đến 15%, lúc dịch bắt đầu từ khoảng 2 năm trước tăng trưởng là 5,6% , năm ngoái dự kiến là khoảng 1,5%, nếu tốt là khoảng 2%. Bảo hiểm du lịch ở tình trạng bị tê liệt, bảo hiểm logictics cũng giảm. Tình hình nghiêm trọng vẫn tiếp tục.
Có khoảng 30 công ty bảo hiểm phi nhân thọ, 5 công ty lớn chiếm khoảng 60% thị phần. Tại Nhật Bản, chiếm thị phần đáng kể thuộc về 3 công ty lớn, ở Việt Nam tôi nghĩ con số 30 là khá nhiều. Hiện tại, thị trường vẫn đang mở rộng nên tôi nghĩ là những công ty không có thế mạnh có thể bị đào thải trong tương lai chứ không phải trong lúc này.
Hiện tại vẫn có những công ty bảo hiểm yếu về nguồn vốn. Ngoài ra, để tăng doanh thu, có công ty giảm phí bảo hiểm dù sẽ thua lỗ trong tương lai. Tại Nhật Bản hay các nước Âu Mỹ, Singapore, v.v. quy định của chính phủ rất nghiêm ngặt, các công ty bảo hiểm phải tính toán phí bảo hiểm phù hợp dựa trên các tiêu chuẩn kế toán toàn cầu. Ngoài ra, phải tích lũy đúng mười khoản dự phòng để chi trả phí bảo hiểm dựa trên các tiêu chuẩn kế toán này.
Tại Việt Nam, rất tiếc rằng vẫn có công ty bảo hiểm như trường hợp đã đề cập ở trên. Tuy nhiên, đã có những thay đổi xuất hiện trong khoảng một năm trở lại đây. Có vẻ như một số công ty bảo hiểm lớn đang hướng tới kiện toàn công ty, tính toán chặc chẽ, hợp lý doanh thu và chi phí trong tương lai. Khi xu hướng này tiến triển, toàn bộ ngành bảo hiểm sẽ trở nên tốt hơn, vì vậy chúng tôi sẽ tiếp tục chú ý, quan sát.
―― Vấn đề mà nội bộ công ty ông đang tập trung là gì?
Nagaoka: Chưa đầy 3 năm kể từ khi nhậm chức, tôi đã cố gắng hối thúc nhân viên người Việt Nam tham gia vào việc quản lý và hoạch định chiến lược kinh doanh. Cho đến nay, làm sao đi nữa thì người Nhật được bổ nhiệm sang Việt Nam vẫn suy nghĩ lập chiến lược và các kế hoạch trung dài hạn. Tuy nhiên, tôi cảm thấy rất khó để phát triển các sản phẩm và dịch vụ phù hợp với nhu cầu của người Việt Nam, đặc biệt là khi muốn mở rộng sang thị trường bán lẻ Việt Nam, vì vậy tôi rất cần họ tham gia quản lý.
Vì mục tiêu đó, chúng tôi đã thường xuyên tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về kế hoạch kinh doanh trung, dài hạn và các buổi workshop để đưa ra tầm nhìn, chiến lược kinh doanh. Tuy vất vả nhưng đang từ từ có kết quả. Tất nhiên, trong số đó có những người khó thay đổi, nhưng cũng có nhiều nhân viên thay đổi rất lớn, tôi cảm thấy họ đang trưởng thành trong công việc.
Tôi đã được phân công đến nhiều quốc gia khác nhau ở Châu Á, nhưng tôi nghĩ người Việt Nam rất mạnh mẽ, trung thực và nghiêm túc.
―― Có vẻ như thị trường sẽ tiếp tục phát triển trong thời gian tới.
Nagaoka: Việc thị trường bảo hiểm Việt Nam mở rộng là điều chắc chắn. Tôi nghĩ rằng sức khỏe của ngành bảo hiểm sẽ được cải thiện, hiện tại mức độ hiểu biết của người Việt Nam về bảo hiểm còn thấp, nên tôi thấy nhu cầu tiềm năng vẫn còn nhiều. Chúng tôi có thể cung cấp các dịch vụ tiêu chuẩn Nhật Bản và thế mạnh về kỹ thuật số ví như chẩn đoán lỗi trong bảo hiểm điện thoại thông minh. Thị phần hiện tại khoảng 2%, nhưng tôi cảm thấy còn nhiều dư địa để tăng trưởng.
Tôi cho rằng bảo hiểm phi nhân thọ cũng giống như điện, nước – là cơ sở hạ tầng cần thiết cho hoạt động của doanh nghiệp. Để giúp các công ty Nhật Bản yên tâm kinh doanh tại Việt Nam cũng là lý do chúng tôi gia nhập thị trường sớm vào giai đoạn năm 1997. Chúng tôi muốn đồng hành với nhiều công ty và khách hàng cá nhân cùng nhau phát triển tại Việt Nam.