Vitalify Asia được xem là một cứ điểm offshore đang tiếp tục sử dụng những công nghệ mới nhất trong phát triển phần mềm. Trong lúc nhiều công ty IT nước ngoài gia nhập và rút lui khỏi thị trường thì việc kinh doanh của công ty lại phát triển, số lượng nhân viên tăng lên khoảng 220 người. Giám đốc Takeyuki Sakurai, người đã tham gia từ những ngày đầu thành lập sẽ trò chuyện về quá trình đã qua cũng như hướng đi sắp tới.
Sử dụng XR và Metaverse
―― Vui lòng cho chúng tôi biết về quá trình đầu tư sang Việt Nam.
Sakurai：Vitalifi là một công ty liên doanh (venture company) được thành lập vào năm 2005, thời điểm khi tôi gia nhập công ty đã phát triển công nghệ tổng hợp hình ảnh và video flash trên máy chủ (server) và hiển thị chúng trên điện thoại di động nắp gập.
Công việc chủ yếu liên quan đến giải trí và quảng cáo, vì điện thoại di động thời đó có dung lượng màn hình hạn chế nên công nghệ tổng hợp đang thu hút sự chú ý nên chúng tôi rất bận rộn. Tuy nhiên, vì khi đó chúng tôi vẫn còn là một công ty rất nhỏ nên chúng tôi gặp khó khăn trong việc tuyển dụng kỹ sư IT.
Đúng lúc đó, từ một người quen của Giám đốc công ty lúc bấy giờ, chúng tôi nhận được thông tin một công ty IT ở Việt Nam đang muốn rao bán, chúng tôi đã xúc tiến mua lại công ty đó và thành lập Vitalify Asia vào năm 2009. Chúng tôi không nghĩ đến việc thành lập cơ sở ở nước ngoài hay đầu tư sang Việt Nam, nhưng kết quả đây là một lựa chọn không tệ.
Việc một công ty liên doanh đầu tư sang Việt Nam là điều hiếm gặp, sự ra mắt của iPhone 3G đã gây ra sự bùng nổ phát triển ứng dụng di động, đồng thời nhu cầu phát triển ứng dụng tại Nhật Bản tăng vọt, cùng với làn sóng đó cũng kéo theo sự bùng nổ đầu tư sang Việt Nam của các công ty offshore Nhật Bản.
Công ty chúng tôi mạnh trong việc phát triển các ứng dụng di động từ thời kỳ bắt đầu điện thoại nắp gập, hiện tại hoạt động kinh doanh của chúng tôi tập trung vào phát triển phần mềm cho web, thiết bị di động và wearable devices (thiết bị đeo trên người) bằng cách sử dụng công nghệ và phương pháp mới nhất.
Hầu hết các dự án đều dành cho các công ty Nhật Bản ở Nhật Bản nên đây là hoạt động phát triển offshore, vài năm trước đây thuật ngữ này ít được sử dụng. Bởi vì nó còn có nghĩa là “đặt hàng từ nước ngoài nơi có mức lương thấp” (cười).
―― Công nghệ và phương pháp mới nhất cụ thể là gì?
Sakurai：Bao gồm sử dụng các công nghệ liên quan đến AI mà gần đây đã trở thành chủ đề bàn luận, hay là phương pháp phát triển phần mềm Agile Development thực hiện thay đổi linh hoạt theo tình hình kinh doanh chẳng hạn. Bằng cách tích cực sử dụng các nguồn lực này, chúng tôi có thể đạt được việc phát triển phần mềm một cách linh hoạt và nhanh chóng. Ngoài ra, còn có Wearable Devices, thiết bị đeo trên cơ thể như: kính bảo hộ, kính đeo mắt, máy đo huyết áp điện tử,v.v.
Thành tích phát triển phần mềm của chúng tôi bao gồm: các ứng dụng quản lý sức khỏe dành cho Healthcare và phục hồi chức năng cho những người cơ chân yếu. Ứng dụng quản lý sức khỏe giúp nắm được tình trạng sức khỏe từ các chỉ số khác nhau như huyết áp,v.v. Về phục hồi chức năng thì sẽ gắn máy đo gia tốc vào chân, Công nghệ thực tế ảo VR trên kính thực tế ảo và di chuyển chân như thể đang đi bộ trong công viên ảo.
Cả hai đều là ứng dụng dành cho điện thoại thông minh, là dịch vụ cho người dùng trên ứng dụng và người tiêu dùng. Ngoài ra, chúng tôi cũng có thành tích trong nhiều lĩnh vực khác như: ứng dụng giao dịch chứng khoán tài chính và ứng dụng giáo dục, đồng thời gần đây đã có sự gia tăng phát triển XR (thuật ngữ chung cho VR, AR và MR) và siêu dữ liệu 3D giống với ứng dụng phục hồi chức năng.
Trong Metaverse (không gian ảo), tự mình có thể thay đổi hình đại diện (avatar) trong không gian 3D để thực hiện các hoạt động và giao tiếp với những người dùng khác. Biểu cảm khuôn mặt và chuyển động cơ thể của người dùng cũng có thể được chụp ảnh bằng điện thoại thông minh, được AI nhận dạng và phản ánh trong hình đại diện.
Ứng dụng nội bộ của chúng tôi “Joggle Fitness” là một ứng dụng dành cho điện thoại di động để chạy bộ tại chỗ, điều khiển nhân vật chạy trong không gian 3D dựa trên tốc độ chạy và hướng khuôn mặt. Có thể dễ dàng tập thể dục tại nhà nhưng sẽ đổ mồ hôi chỉ sau 30 phút (cười). Dùng miễn phí, nên mọi người hãy trải nghiệm thử.
Từ những điều này công ty chúng tôi có thế mạnh trong việc phát triển giao diện người dùng (user interface), đồng thời chúng tôi cũng xây dựng cơ sở hạ tầng và hệ thống quản lý hoạt động chạy ngầm. Các dự án web và thiết bị di động, mỗi thứ chiếm khoảng 50-50.
Nỗ lực của các kỹ sư là cần thiết
―― Ngành CNTT đang thiếu hụt kỹ sư, nhưng tôi nghe nói rằng gần đây việc tuyển dụng đang giảm.
Sakurai：Tôi nghĩ nhu cầu đang tạm thời giảm. Công ty chúng tôi đã hợp tác với 3 trường đại học để tiếp nhận sinh viên thực tập. Nhiều công ty đã áp dụng chế độ này, có nhiều trường hợp ứng viên có triển vọng gia nhập công ty sau khi tốt nghiệp, nhưng năm nay trường đại học có liên lạc nói là số lượng công ty nhận thực tập sinh đang giảm.
Ngoài ra, sự chuyển việc của các kỹ sư dường như đang giảm dần trong toàn ngành. Trước đây, từng là thị trường người bán (seller’s market), vừa nghỉ việc thì có thể tìm được việc mới ngay, nhưng giờ đây có lẽ họ nhận ra rằng điều này không còn đúng nữa. Công ty của chúng tôi cũng có kết quả tương tự, tỷ lệ nghỉ việc của toàn công ty đang giảm xuống.
Cách suy nghĩ của các kỹ sư đã thay đổi so với lúc tôi đến đây vào 15 năm trước. Thời điểm đó, tỷ lệ vào đại học ở Việt Nam là khoảng 20%, đa phần là con em các gia đình khá giả. Sau khi tốt nghiệp, nhiều người trở thành kỹ sư vì lý do là “kiếm được việc làm khan hiếm lương cao”, nhưng trong số đó có không ít người không có đam mê với IT.
Bây giờ, tôi rất vui khi số người thích IT, trò chơi, máy tính và những người muốn tạo ra các dịch vụ mới đã tăng lên rất nhiều. Mặt khác, ngày càng có nhiều người trở nên hướng nội (giống otaku?). Tôi hy vọng họ sẽ tận dụng được lợi thế của công nghệ và kiến thức mới.
―― Đó là những công nghệ và kiến thức gì?
Sakurai：Generative AI như ChatGPT đang phát triển với tốc độ chóng mặt và tôi nghĩ hiệu quả kinh doanh và phát triển sẽ tăng với tốc độ bùng nổ trong tương lai. Chúng tôi đang xây dựng ChatGPT nội bộ để nhân viên sử dụng và chúng tôi rất ngạc nhiên về khả năng của nó được cải thiện vượt trội sau mỗi bản cập nhật.
Cho đến nay, phát triển phần mềm vẫn là “tập hợp nhiều kỹ sư và dựa vào khả năng của họ”, nhưng điều này sẽ thay đổi đáng kể, bao gồm cả hình thức kinh doanh offshore. Điều tương tự cũng xảy ra với việc phát triển hệ thống quy mô lớn, khi một công việc vốn cần tới 10 người giờ đây chỉ có thể được thực hiện bởi một người. Thậm chí sẽ đến lúc các kỹ sư chỉ nghĩ về các chính sách và AI sẽ thực hiện chúng.
Nếu điều đó xảy ra, kỹ năng cần có của kỹ sư sẽ thay đổi. Người sử dụng Generative AI để tăng năng suất, người triển khai và quản lý nhóm để phát triển với tư cách là PM (Project Manager) , người am hiểu sâu sắc về ngành nghề và nghiệp vụ kinh doanh,v.v. sẽ thu hút sự chú ý.
Điều này sẽ được hỗ trợ bởi công nghệ và kiến thức mới nhất, nhưng kỹ năng tư vấn và năng lực giải quyết vấn đề cũng rất cần thiết. Tôi dự đoán rằng những kỹ sư chỉ làm theo chỉ đạo và thi hành một cách đơn thuần sẽ khó sống sót, ngoại trừ một phần tầng lớp ưu tú.
―― Công ty của ông có lẽ cũng đang nỗ lực chuẩn bị cho điều này phải không?
Sakurai：Vừa mới bắt đầu. Hiện tại có khoảng 220 nhân viên, độ tuổi trung bình khoảng 30 tuổi. Mặc dù chúng tôi hợp tác với trụ sở chính nhưng chúng tôi tự mình thường xuyên nhận đơn đặt hàng và tương tác trực tiếp với khách hàng. Hầu hết cấp quản lý của các bộ phận đều là người Việt Nam.
Ngoài ra, nhiều người giữ vị trí PM và BPM (Business process manager) là người có chuyên môn về kinh doanh, tiếp thị và ngoại ngữ (tiếng Anh, tiếng Nhật), đồng thời có hiểu biết rất sâu về kinh doanh và khả năng nắm bắt tâm lý mọi người rất tốt, tôi cảm nhận được một tương lai đầy triển vọng.
Tiếc là trong quá khứ và thậm chí cả bây giờ, không chỉ riêng tại công ty chúng tôi, hầu hết những người trở thành kỹ sư đều xuất thân từ khoa IT của các trường đại học.Vì xu hướng công nghệ mới đang ngày càng tăng (AI sẽ thực thi) nên tôi nghĩ người có nhiều kinh nghiệm trong các công việc khác nhau sẽ chiếm ưu thế.
Công ty của chúng tôi vẫn còn nhỏ và có tính linh hoạt, vì vậy chúng tôi muốn nhanh chóng tiếp cận các công nghệ và nền tảng (flat form) mới để tạo dựng thành tích và dẫn đầu triển khai những lĩnh vực đó. Trong tương lai, tôi mong muốn tạo ra những công nghệ và nền tảng từ Việt Nam có xu hướng dẫn đầu thế giới.
